Jest to konspekt lekcji języka polskiego, który może być wykorzystany również na zajęciach pozalekcyjnych i na godzinie do dyspozycji wychowawcy. Celem zajęc jest przybliżenie symboliki Świąt Wielkanocnych , tradycji rodzinnych i regionalnych.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ KL. IV - VI KOŁO POLONISTYCZNE
TEMAT: Wielkanoc na Mazurach.
PODSTAWA PROGRAMOWA W CZĘŚCI OGÓLNEJ – NR UMIEJĘTNOŚCI: 3, 4, 5. PODSTAWA PROGRAMOWA W CZĘŚCI PRZEDMIOTOWEJ – NR TREŚCI: 11. STANDARDY – NR 1.1)b), 1.1)d), 2.1)d), 2.3), 3.4), 4.1).
CELE: WIADOMOŚCI: Uczeń: • zna zwyczaje związane ze Świętami Wielkanocnymi, • zna reguły ortograficzne dotyczące pisowni nazw świąt, • wyjaśnia znaczenie symboli wielkanocnych, • wskazuje symbolikę paschalną,
UMIEJĘTNOŚCI: • rozumie znaczenie tradycji w życiu społecznym, • opowiada o zwyczajach wielkanocnych swego regionu, • poprawnie zapisuje nazwy świąt i przymiotniki od nich utworzone, • zdobywa i wykorzystuje informacje z różnych źródeł w celu zaspokojenia potrzeb poznawczych,
POSTAWY: • rozwija własną aktywność twórczą, • efektywnie pracuje w grupie.
METODY PRACY: • pogadanka, • działania twórcze, • mapa mentalna, • praca ze słownikiem, • drama, • metoda praktycznego działania.
FORMY PRACY: • praca indywidualna, • praca w grupach, • praca zbiorowa.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE, MATERIAŁY: • rekwizyty kojarzone ze świętami, • karty pracy indywidualnej, • duże arkusze papieru, • kolorowe kontury jajka, • flamastry, klej, nożyczki, • karty pracy grupowej, • „Słownik symboli Wł. Kopalińskiego, • karta ewaluacyjna, „drzewko wrażeń, • tekst: T. Chludziński „Zdrowia, szczęścia winszujemy”.
UWAGA: Uczniowie tydzień przed zajęciami zostali poinformowani o tematyce zajęć, gdyż należało się do nich przygotować: • przynieść rekwizyty związane ze świętami, • porozmawiać z rodzicami o zwyczajach świątecznych, • poszukać informacji z różnych źródeł na temat zwyczajów wielkanocnych, symboliki świąt, sposobu ustalania daty Wielkanocy. Poleciłam też uczniom uważne przeczytanie tekstu T. Chludzińskiego „Zdro-wia, szczęścia winszujemy”.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
ZAANGAŻOWANIE Uczniowie siedzą w kręgu. Swobodne wypowiedzi na temat Świąt Wielkanocnych: Z czym się one kojarzą? Jak się oblicza datę Świąt Wielkanocnych? Po wprowadzeniu uczestnicy zajęć wyciągają z koszyczka kolorowe kontury jajek – podział na 4 grupy ze względu na kolor.
PRZEKSZTAŁCANIE Każda grupa otrzymuje to samo zadanie – tworzenie mapy mentalnej do hasła WIELKANOC. Wykorzystuje się tu technikę kolażu. Uczniowie umieszczają na dużych arkuszach papieru swoje skojarzenia – naklejają obrazki, rysują, zapisują wyrazy, tworzą rymowanki, przyklejają gałązki bazi, brzozy, zapisują nazwy zwyczajów wielkanocnych.
PREZENTACJA Każda grupa deleguje jedną osobę, która prezentuje wielkanocno – wiosenną kompozycję (ocena najlepszej pracy). W trakcie prezentacji grupy zapisują na kartkach nazwy symboli wielkanocnych, które pojawiły się w kompozycjach. Po zakończeniu prezentacji liderzy odczytują je.
POSZUKIWANIE Poszczególne grupy losowo wybierają jeden symbol i próbują wyjaśnić jego znaczenie: jajko, baranek, zajączek, kurczak. Uczniowie odwołują się do wiedzy z religii i wiedzy samodzielnie zdobytej z różnych źródeł, korzystają ze „Słownika symboli”.
PREZENTACJA Liderzy grup referują wspólne ustalenia zespołu (ocena najlepszej grupy).
POSZUKIWANIE Grupy otrzymują karty do uzupełnienia: zwyczaje wielkanocne w naszym regionie (załącznik 1.).
PREZENTACJA Grupa, która wymieniła najwięcej zwyczajów wielkanocnych, odczytuje je, a pozostałe grupy „dopowiadają” swoje i uzupełniają braki (ocena grupy, która wymieniła najwięcej zwyczajów). Omówienie zwyczajów wielkanocnych panujących w naszym regionie. Które zwyczaje najbardziej się podobają? Dlaczego niektóre z nich zanikają?
PRZEKSZTAŁCANIE I PREZENTACJA 1.Uczniowie przygotowują w grupach króciutkie scenki mimiczne dotyczące wybranego losowo zwyczaju (ocena najciekawszej scenki). 2. Porównanie zwyczajów panujących w naszym regionie ze zwyczajami kultywowanymi na Mazowszu (odwołanie się do tekstu T. Chludzińskiego „Zdrowia, szczęścia winszujemy”). 3. Rozdanie kart pracy indywidualnej (załącznik 2.). Zapisanie tematu zajęć: Wielkanoc na Mazurach. Przypomnienie zasad pisowni – pisownia rzeczowników wielką i małą literą oraz pisownia przymiotników utworzonych od nazw świąt. Uzupełnianie kart pracy. Sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczeń. Uwaga! W przypadku trudności uczniowie proszą o „koło ratunkowe” (załącznik 3).
REFLEKSJA 1. Uczniowie na „drzewku wrażeń” naklejają listki symbolizujące ich wrażenia po zajęciach (zielony – pozytywne. żółty – takie sobie, czerwony – złe). 2. Uczniowie indywidualnie wypełniają kartę ewaluacyjną przygotowaną przez nauczyciela (załącznik 4.).
EDUKACJE MIĘDZYPRZEDMIOTOWE: Wychowanie do życia w społeczeństwie – Edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe w regionie.
REFLEKSJA Zajęcia na temat: Wielkanoc na Mazurach zostały przeprowadzone z ucznia-mi kl. IVA Szkoły Podstawowej im. St. Palczewskiego w Drygałach. Były to zajęcia otwarte, które obserwowali nauczyciele samokształceniowego zespołu humanistycznego. W przeważającej części zajęć uczniowie pracowali w grupach. Uważam, że zapewniało to każdemu z nich poczucie bezpieczeństwa i „szansę na sukces”. Zajęcia integrowały treści polonistyczne, plastyczne i religijne. Z satysfakcją obserwowałam kreatywność uczniów podczas wykonywania zadań. To oni byli głównymi „aktorami” tych zajęć. Mogły wykazać się wiedzą zdobytą z różnych źródeł, umiejętnościami i pomysłowością w czasie aktywności artystycznej. Im samym, sądzę, te zajęcia przypadły do gustu. Z przyjemnością czytałam wypełnione przez dzieci karty ewaluacyjne. Wynika z nich, że wszystkie zadania wydawały się im atrakcyjne, wykonywały je chętnie, wykazały duże zaangażowanie. Uważam, że zajęcia stworzyły uczniom okazję do poszerzenia i zweryfikowania swojej wiedzy dotyczącej zwyczajów wielkanocnych kultywowanych w ich domach i w regionie, ukazały piękno polskiej tradycji, która jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Opracowała: mgr Danuta Rogińska nauczycielka Szkoły Podstawowej im. St. Palczewskiego w Drygałach
|